Chỉ số gan nhiễm mỡ là một chỉ tiêu quan trọng để đánh giá tình trạng sức khỏe của gan mật. Người bệnh cần thực hiện xét nghiệm này để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và có hướng dẫn điều trị kịp thời. Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho bạn các thông tin cần thiết về chỉ số gan nhiễm mỡ bình thường và nguy cơ gặp phải khi chỉ số này vượt quá giới hạn.
1/ Sự cần thiết của việc xét nghiệm chỉ số gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ là một bệnh lý thường gặp, nhưng có thể không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Điều này khiến cho việc chẩn đoán và điều trị trở nên khó khăn hơn. Một cách để phát hiện sớm bệnh gan nhiễm mỡ là thực hiện xét nghiệm chỉ số gan, bao gồm các chỉ số aminotransferase máu và alkaline. Những chỉ số này có thể phản ánh tình trạng của lá gan và mức độ tổn thương do tích tụ mỡ.
Việc phát hiện bệnh kịp thời sẽ giúp ngăn chặn những biến chứng xấu
Xét nghiệm chỉ số gan nhiễm mỡ là một phương pháp quan trọng để đánh giá sức khỏe của lá gan. Nó giúp bạn biết được liệu bạn có bị gan nhiễm mỡ hay không, và nếu có thì ở mức độ nào. Ngoài ra, bạn không nên chỉ dựa vào các phương pháp hình ảnh như siêu âm hay chụp cắt lớp, vì chúng chỉ có độ nhạy khoảng 60% trong việc phát hiện gan nhiễm mỡ. Bạn cần kết hợp với các xét nghiệm chỉ số gan để có được kết quả chính xác nhất.
2/ Có những chỉ số gan nhiễm mỡ nào trong xét nghiệm?
Gan nhiễm mỡ là một bệnh lý thường gặp, có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như viêm gan, xơ gan và ung thư gan. Để chẩn đoán chính xác bệnh này, bạn cần thực hiện các xét nghiệm y khoa như siêu âm và xét nghiệm máu. Các chỉ số quan trọng cần theo dõi trong xét nghiệm máu bao gồm:
2.1/ Chỉ số Transaminase
Transaminase là một nhóm enzyme tham gia vào quá trình chuyển hóa các axit amin trong cơ thể. Trong xét nghiệm Transaminase, có hai chỉ số quan trọng cần được theo dõi là:
- ALT (Alanine Transaminase): là một loại enzyme chủ yếu tồn tại ở gan và có vai trò trong quá trình chuyển hóa alanine – một axit amin cần thiết cho sự sinh tồn của tế bào gan. Nồng độ ALT trong máu cao cho thấy gan bị tổn thương do viêm nhiễm, xơ hóa, ung thư hoặc các nguyên nhân khác.
- AST (Aspartate Transaminase): là một loại enzyme có mặt ở nhiều cơ quan khác nhau trong cơ thể, nhưng nhiều nhất ở gan và tim. AST có vai trò trong quá trình chuyển hóa aspartate – một axit amin quan trọng cho sự hoạt động của tế bào thần kinh và tế bào cơ. Nồng độ AST trong máu cao có thể là dấu hiệu của các bệnh lý về gan, tim, cơ hoặc thận.
Tỷ lệ ALT và AST là một chỉ số hữu ích để đánh giá mức độ và nguyên nhân gây tổn thương gan. Thông thường, tỷ lệ này sẽ cao hơn ở những người mắc các bệnh về gan do virus hoặc rượu, và thấp hơn ở những người mắc các bệnh về gan do thuốc hoặc tắc ống mật.
Sau khi xét nghiệm bạn cần phải dựa vào nhiều chỉ số gan nhiễm mỡ để xác định tình trạng sức khỏe
2.2/ Xét nghiệm chỉ số men gan mật
Chỉ số ALP (phosphatase kiềm – APL): là một loại enzyme có trong gan, xương và ống mật. Nồng độ enzyme này tăng cao có thể cho thấy có sự tổn thương ở gan hoặc các cơ quan khác.
Chỉ số GGT (Gamma-glutamyltransferase): là một loại enzyme chủ yếu được sản xuất bởi gan. Chỉ số GGT cao là dấu hiệu của bệnh lý gan mật. Loại enzyme này cũng rất nhạy cảm với các tác nhân gây hại như rượu bia, các loại thuốc,…
2.3/ Chỉ số Albumin
Albumin là một loại protein do gan sản xuất và có vai trò quan trọng trong việc duy trì áp suất máu và vận chuyển các chất khác trong cơ thể. Khi gan bị tổn thương do viêm nhiễm, xơ hoá hay ung thư, khả năng sản xuất albumin của gan sẽ giảm đi, dẫn đến nồng độ albumin trong máu thấp hơn mức bình thường.
Nếu không biết cách đọc chỉ số gan nhiễm mỡ bạn nên nhờ đến bác sĩ
2.4/ Chỉ số globulin miễn dịch
Globulin miễn dịch là nhóm protein có liên quan đến hệ miễn dịch, bao gồm các kháng thể và các yếu tố bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh. Một phần globulin miễn dịch được gan sản xuất, một phần khác được các tế bào bạch cầu tiết ra. Nồng độ globulin miễn dịch trong máu có thể tăng lên ở những người mắc bệnh gan mãn tính, do hệ miễn dịch hoạt động quá mức để chống lại viêm nhiễm.
2.5/ Chỉ số Prothrombin time (PT)
PT là chỉ số đo thời gian cần thiết để máu đông lại sau khi bị chảy ra. PT phản ánh khả năng đông máu của cơ thể, liên quan đến hoạt động của gan và vitamin K. Khi gan bị tổn thương nặng, không thể sản xuất đủ các yếu tố đông máu hoặc không thể lưu trữ vitamin K, PT sẽ kéo dài hơn bình thường, gây nguy cơ chảy máu nhiều hơn.
2.6/ Chỉ số bilirubin
Bilirubin là chất phế thải có màu vàng được tạo ra khi các tế bào hồng cầu già cỗi bị phân hủy. Bilirubin được gan lọc ra khỏi máu và tiết ra qua mật. Khi gan bị suy yếu hoặc tắc nghẽn ống mật, bilirubin sẽ tích tụ trong máu và gây ra triệu chứng vàng da, vàng mắt, nước tiểu sậm màu. Nồng độ bilirubin cao trong máu là dấu hiệu cho thấy gan đang gặp vấn đề.
Dựa vào các chỉ số gan nhiễm mỡ sẽ giúp bạn xác định được tình trạng bệnh
3/ Cách đọc chỉ số gan nhiễm mỡ
AST, ALT và GGT là các chỉ số men gan giúp đánh giá mức độ tổn thương gan. Chỉ số AST bình thường 20-40 U/L. Chỉ số ALT bình thường 7-56 U/L. Chỉ số GGT ở nam: < 55 U/L, ở nữ < 38 U/L. Đối với các chỉ số mỡ máu còn lại:
Xét nghiệm Triglyceride
Triglyceride là một loại chất béo trong máu, có vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho cơ thể. Tuy nhiên, khi lượng triglyceride trong máu quá cao, có thể gây ra các biến chứng như xơ vữa động mạch, cao huyết áp, béo phì, mỡ máu…
- Chỉ số Triglycerid bình thường: Dưới 150 mg/dl (1,7 mmol/L).
- Chỉ số Triglycerid ở mức ranh giới cao: 150-199 mg/dl (1,7-2 mmol/L).
- Chỉ số Triglycerid cao: 200 – 499 mg/dl ( 2 – 6 mmol/L).
- Chỉ số Triglycerid rất cao: trên 500mg/dl ( > 6 mmol/L).
Tiến hành xét nghiệm Triglyceride xe giúp bạn biết được tình trạng sức khỏe
Xét nghiệm Cholesterol
Theo khuyến nghị của Hội Tim Mạch Học Việt Nam, người từ 20 tuổi trở lên nên xét nghiệm Cholesterol toàn phần ít nhất một lần mỗi năm để phòng ngừa và sớm phát hiện các bệnh tim mạch. Các chỉ số cụ thể như sau:
- Chỉ số Cholesterol toàn phần <200 mg/dL (5,1 mmol/L) là bình thường, nguy cơ mắc bệnh động mạch vành rất thấp.
- Chỉ số Cholesterol toàn phần đạt khoảng 200 – 239mg/dL (5,1 – 6,2 mmol/L) là ranh giới cao, người bệnh cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng và vận động hợp lý và nên theo dõi sức khỏe định kỳ.
- Chỉ số Cholesterol toàn phần >= 240 mg/dL (6,2 mmol/L) là cao, người bệnh có lượng Cholesterol trong máu tăng cao, rất dễ gặp các biến chứng như xơ vữa động mạch.
Xét nghiệm LDL-cholesterol (LDL-c)
Là loại cholesterol xấu, có khả năng gây tắc nghẽn động mạch và gây ra các bệnh tim mạch. Xét nghiệm này được chỉ định cho những người có rối loạn mỡ máu, xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, bệnh mạch vành, đái tháo đường,…
- Mức bình thường là: <130 mg/dL (<3,3 mmol/L).
- Ngưỡng hại cho sức khỏe là: > 160 mg/dL (>4.1mmol/lit).
- LDL-c càng cao, nguy cơ bị xơ vữa động mạch càng lớn.
- LDL-c tăng có thể do các nguyên nhân như: xơ vữa động mạch, rối loạn lipid máu, bệnh béo phì,…
- LDL-c giảm có thể do các nguyên nhân như: xơ gan, hội chứng kém hấp thu, suy kiệt, cường tuyến giáp,…
LDL-cholesterol (LDL-c) là loại cholesterol xấu, có khả năng gây tắc nghẽn động mạch
Xét nghiệm HDL-cholesterol (HDL-c):
Đây là một phương pháp đo lượng cholesterol trong máu, đặc biệt là loại cholesterol có lợi cho sức khỏe. Xét nghiệm này thường được yêu cầu cho những người có nguy cơ cao mắc các bệnh tim mạch, như rối loạn mỡ máu, xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, hoặc cho những người muốn theo dõi sức khỏe tổng quát khi trên 40 tuổi.
- Chỉ số HDL-c bình thường ở người lớn là trên 50 mg/dL (tương đương trên 1.3 mmol/lit).
- Nếu chỉ số HDL-c dưới 40 mg/dL (tương đương dưới 1 mmol/lit), có thể gây hại cho sức khỏe vì tăng nguy cơ xơ vữa động mạch.
- Ngược lại, nếu chỉ số HDL-c cao, có thể giảm nguy cơ xơ vữa động mạch.
- Chỉ số HDL-c thấp thường gặp ở những người bị rối loạn mỡ máu, xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, hoặc có triệu chứng đau thắt ngực.
Để có thể tăng cường chức năng giải độc gan và hỗ trợ giảm triệu chứng mệt mỏi, chán ăn do chức năng gan suy giảm, bạn nên bắt đầu sử dụng Viên uống giải độc gan DIỆP CHI THẢO ngay từ bây giờ. Sản phẩm được chiết xuất chính từ 3 thành phần quý: Diệp hạ châu, Linh chi và Đông trùng hạ thảo giàu dược tính. Giúp hỗ trợ tăng cường chức năng giải độc gan, giúp gan khỏe hơn, đặc biệt với người hay chán ăn hoặc thường xuyên tiếp xúc với rượu bia.
4/ Lời kết
Thông tin được tham khảo trên Internet. Trước khi áp dụng bất kỳ thông tin nào trong bài viết “Chỉ số gan nhiễm mỡ như thế nào an toàn và không an toàn?”, người đọc nên tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên môn. Greenmec sẽ không chịu trách nhiệm cho bất kỳ vấn đề nào có liên quan.
Xem thêm:
Các loại trái cây tốt cho người suy thận: 6 Gợi ý tốt cho sức khỏe
Trái cây tốt cho người sau khi mổ: 10 Loại quả nên ăn mỗi ngày